Kierowca nie może siadać za kierownicą samochodu z kilku przyczyn, są to między innymi: zatrzymanie prawa jazdy, cofnięcie prawa jazdy, zapomnienie dokumentu uprawniającego do kierowania a także brak uprawnień spowodowanych nie wyrobieniem prawa jazdy.
Prowadzenie pojazdu bez wymaganych uprawnień może skończyć się nie tylko koniecznością uiszczenia mandatu, a w najgorszym przypadku nawet karą pozbawienia wolności. Rodzaj kary, który może zostać nałożony uzależniony jest od powodu z jakiego kierujący pojazdem nie posiadał przy sobie odpowiednich uprawnień.
Kierujący, który zapomni lub zgubi wymagany dokument stwierdzający uprawnienia do prowadzenia pojazdu określonej kategorii może otrzymać mandat karny w wysokości 50 zł.
Jeżeli zapomniał również innych dokumentów, to za brak każdego z nich zostanie nałożone dodatkowe 50 zł.
Kolejna sytuacja to taka, w której kierowca nigdy nie posiadał uprawnień, ponieważ nie podszedł do egzaminów państwowych na prawo jazdy lub nie ma prawa jazdy tylko danej kategorii. W takim przypadku funkcjonariusz wypisze mandat na kwotę 500 zł. Nieprzyjęcie mandatu naraża sprawcę na karę w wysokości 5000 zł. Dodatkowo mogą również zostać nałożone opłaty z tytułu odholowania pojazdu, którym się poruszaliśmy.
W sytuacji, gdy kierujący przekroczył dopuszczalną prędkość o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym, starosta wydaje decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy. Jeżeli kierujący w czasie 3 miesięcy z zatrzymanym prawem jazdy zostanie ponownie skontrolowany, otrzyma mandat karny w wysokości 500 zł. a tym samym okres zatrzymania uprawnień wydłuży się do 6 miesięcy. Ponowna kontrola w ciągu ostatniego półrocznego zatrzymania doprowadzi do odebrania prawa jazdy tzn. do cofnięcia uprawnień. W takim przypadku kierujący nie tylko musi poczekać, ale również obowiązkowo podejść do kursu na prawo jazdy i udać się na egzamin państwowy.
Najbardziej dotkliwe kary czekają na kierowców, którzy zdecydują się na prowadzenie pojazdu pomimo cofniętych uprawnień, które zostały wydane na mocy decyzji administracyjnej.
Art. 180a Kodeksu Karnego „Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu, prowadzi pojazd mechaniczny, nie stosując się do decyzji właściwego organu o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2”.
Za popełnienie przestępstwa kodeks karny przewiduje karę grzywny, karę ograniczenia wolności, a także karę pozbawienia wolności do lat dwóch.
