Skrzynia biegów w samochodzie jest elementem, który najbardziej przeraża swoim na pozór skomplikowanym działaniem wszystkich, rozpoczynających swoją przygodę za kierownicą. Stopniowo zaznajamiają się oni z jej działaniem i uczą jak swobodnie i poprawnie z niej korzystać, a po czasie staje się ona urządzeniem, które kierowcy obsługują niemal automatycznie. Niestety wielu z nich tak bardzo nie skupia się na jej obsłudze, że często zapominają oni jak prawidłowo korzystać ze skrzyni biegów, tak aby nie powodować jej nadmiernego zużywania się i awarii. Uszkodzona, często jest zaskoczeniem nawet dla doświadczonych kierowców i zazwyczaj wiąże się ze sporymi kosztami naprawy oraz długim oczekiwaniem na odbiór samochodu z warsztatu.
Aby uniknąć tego typu przykrych konsekwencji albo przynajmniej zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia usterki z naszej winy, wystarczy że będziemy stosowali się do kilku zasad prawidłowego użytkowania skrzyni biegów.
Przy korzystaniu ze skrzyni manualnej, bardzo ważne jest umiejętne używanie sprzęgła. Zmiana biegów musi być wykonywana w momencie, kiedy pedał sprzęgła wciśnięty jest do samego końca.
Niestety wielu kierowców zmienia biegi na tzw. półsprzęgle lub dokonuje tej zmiany zbyt szybko. Powtarzanie tej czynności prowadzi do uszkodzenia synchronizatorów w przekładni. Również brak stopniowej redukcji, np. podczas hamowania silnikiem może uszkodzić naszą skrzynię biegów. Zmiana kilku biegów naraz jest dla tego podzespołu równie szkodliwa, co długotrwała jazda na zbyt niskich obrotach silnika, która powoduje z kolei niszczenie kół zębatych i łożysk. Do przeciążenia i przegrzania ręcznej skrzyni biegów może także dojść na skutek długotrwałej jazdy na zbyt wysokich obrotach.
Równie łatwo jest doprowadzić do uszkodzenia automatycznej skrzyni biegów. Naprawa tego rodzaju skrzyni jest znacznie bardziej kosztowna, a niektóre uszkodzenia mogą doprowadzić nawet do konieczności całkowitej jej wymiany. Podobnie jak w przypadku skrzyni manualnej, automatów także nie należy przeciążać jazdą na wysokich obrotach i z maksymalnymi prędkościami. Należy pamiętać o tym, aby bieg wsteczny włączać tylko w momencie, kiedy samochód stoi w miejscu, a biegu N nie używać podczas holowania auta, gdyż nie do tego jest on przeznaczony. W ogóle holowanie w przypadku samochodów z automatyczną skrzynią biegów nie jest najlepszym pomysłem, ale jeżeli nie mamy możliwości przewiezienia auta lawetą i decydujemy się na holowanie, nie możemy pozwolić sobie na daleką trasę i prędkość samochodu przekraczającą 30 km/h. To co jeszcze może zaszkodzić automatycznej skrzyni biegów, to przeciążanie naszego pojazdu nadbagażem lub zbyt ciężką przyczepą.
Bez względu na to jaką skrzynię biegów posiada nasz samochód, manualną czy automatyczną, musimy pamiętać o wymianie w odpowiednim czasie i kontrolowaniu poziomu oleju. Jest to chyba najważniejszy punkt w kwestii odpowiedniej eksploatacji naszej skrzyni biegów.
Właściciele aut powinni reagować na każdy wyciek oleju, który zauważą, ponieważ niedobór oleju skutkuje nieodpowiednim smarowaniem i niedostatecznym chłodzeniem kół zębatych skrzyni, co prowadzi do ich uszkodzenia. Olej powinien być wymieniany mniej więcej co 40-60 tys. kilometrów na taki, jaki zaleca producent naszego pojazdu. Najlepiej, jeżeli zdamy się na opinię specjalisty, czyli mechanika samochodowego lub diagnosty, który powinien wskazać nam kiedy konieczna będzie wymiana oleju skrzyni biegów.
Są to podstawowe wskazówki i porady, które pomogą nam utrzymać skrzynię biegów w naszym samochodzie w dobrym stanie przez długi czas. Postępowanie według tych zaleceń prawdopodobnie pozwoli nam uniknąć kosztownych napraw skrzyni biegów oraz oszczędzi czasu i nerwów z tym związanych.
